جراحی مغز و اعصاب
جهت مشاهده پزشکان جراح مغز و اعصاب به قسمت سمت راست صفحه مراجعه فرمایید
جراحی مغز و اعصاب یک رشتهٔ پزشکی است در رابطه با پیشگیری، تشخیص، درمان و توانبخشی اختلالاتی که بر هر بخش از دستگاه عصبی شامل مغز، نخاع، اعصاب پیرامونی و دستگاه عروق مغزی خارج از جمجمه تأثیرگذار است.
در ایالات متحدهٔ آمریکا
در این کشور به‌طور کلی یک جراح مغز و اعصاب باید چهار سال در دانشگاه، چهار سال در دانشگاه علوم پزشکی، یک سال کارآموزی که معمولاً وابسته به برنامه‌های رزیدنتی است و پنج تا شش سال دستیاری ویژه را پشت سر بگذارد.
بیشتر دوره‌های دستیاری بخش‌های علوم پایه و پژوهش‌های بالینی دارند. جراحان مغز و اعصاب ممکن است دوره‌های آموزشی بیشتری را پس از دورهٔ دستیاری یا در برخی موارد یه عنوان یک دستیار ارشد با کمک هزینهٔ آموزشی پیگیری کنند. این دوره‌های آموزشی عبارتند از: جراحی مغز و اعصاب کودکان، مراقبت آسیب/اعصاب بحرانی، جراحی کارکردی و استریوتاکتیکی، عصب - سرطان شناسی وابسته به جراحی، پرتوجراحی، جراحی رشته‌های عصبی (نوروواسکولار)، عصب پرتوشناسی مداخله ای، عصب پیرامونی، جراحی ستون فقرات و جراحی قاعدهٔ جمجمه. جراحان مغز و اعصاب همچنین می‌توانند دوره‌های آموزشی آسیب شناسی عصبی (نوروپاتولوژی) و عصب چشم پزشکی(نورو - اوفتالمولوژی) را با کمک هزینه‌های آموزشی بگذرانند.
در بریتانیا
در بریتانیا دانش آموزان باید ورودی به دانشگاه ف کارشناسی جراحیعلوم پزشکی را به دست بیاورند. دریافت مدرک تحصیلی ام‌بی‌بی‌اس (کارشناسی پزشکی) بسته به مسیر آموزشی دانشجو چهار تا شش سال به درازا می‌انجامد. سپس تازه پزشکان باید به مدت دو سال دوره آموزشی بنیادین را پشت سر بگذارند. این دوره یک دورهٔ پولی است که در یک بیمارستان طیف گسترده‌ای از تخصص‌های پزشکی از جمله جراحی را در بر می‌گیرد. سپس پزشکان تازه‌وارد برای ورود به یک دورهٔ عصب شناسی درخواست می‌کنند. برخلاف سایر رشته‌های جراحی، این رشته دورهٔ آموزشی مستقل خود را دارد که حدود هشت سال به طول می‌انجامد.
روش‌های عصب پرتوشناسی در تشخیص و درمان در جراحی مغز و اعصاب استفاده می‌شوند از جمله تصویربرداری به کمک رایانه یا مقطع نگاری رایانه ای، تصویر سازی تشدید مغناطیس (ام آر آی)، مقطع نگاری یا نشر پوزیترون، مغزنگاری مغناطیسی و جراحی استریوتاکتیکی.
برخی از روندها در جراحی مغز و اعصاب شامل استفاده از تصویرسازی تشدید مغناطیسی (ام آر آی) و تصویرسازی تشدید مغناطیسی کاربردی در حین عمل است.
ریز جراحی در بسیاری از جنبه‌های جراحی‌های عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنگام انجام جراحی دهانه‌پیوست (آناستومسیس) ریزرگ‌ها ریزبین (میکروسکوپ) مورد نیاز است. در برش آنوریس ریزنگر مورد نیاز است. در جراحی ستون فقرات با کمترین تهاجم از این فنون و روش‌ها استفاده می‌شود. روند جراحی‌هایی ماننددیسککتومی، لامینکتومی و کارگذاری دیسک مصنوعی به وجود ریزبین وابسته است.
جراحی درون بینی (آندوسکوپی) با حداقل تهاجم توسط جراحان اعصاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش‌هایی مانند جراحی درون بینی (منظور درون نگری است) اندونازال (درون دماغ) برای درمان تومورهای هیپوفیز، کرانیوفارنژیوما، کوردوما و ترمیم نشت مایع مغزی نخاعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از درون بینی (آندوسکوپی) بطنی در موارد کیست‌های کلویدی و نوروسیسترکوس استفاده می‌شود. روش‌های درون بینی می‌تواند برای کمک به تخلیهٔ هماتوم و درمان درد عصب سه قلو به کار برده شود. اختلالات جمجمه‌ای صورت و اختلال گردش مایع مغزی نخاعی توسط جراح اعصاب درمان می‌شود. همچنین بسته به شرایط جراحی پلاستیک و جراحی ناحیهٔ فک و صورت توسط جراح اعصاب انجام می‌شود. مواردی مانند ناهنجاری آرنولد - کیاری، کرانیوسینوستوس و نخاع گشادگی نیز به دست جراح اعصاب درمان می‌شود. به این کرانیوپلاستی گفته می‌شود.
جراحان مغز و اعصاب در پرتوجراحی استریوتاکتیک در کنار پرتو سرطان شناسی در درمان تومور و ناهنجاری رگی (ای وی ام) نقش دارند. از روش‌های پرتو جراحی مانند چاقوی گاما (گاما نایف)، سایبرنایف و جراحی Novalis Shaped Beam به کار برده می‌شود.
بیماری‌ها
حالت‌ها و بیماری‌ها دیگری که توسط جراحان مغز و اعصاب درمان می‌شوند شامل موارد زیر هستند:
- فتق دیسک بین مهره ای
- تنگی مجرای نخاعی گردنی یا تنگی مجرای نخاعی کمری
- وجود آب در کمر
- آسیب سر (خونریزی مغزی، شکستگی جمجمه و…)
- آسیب به طناب نخاعی
- آسیب فیزیکی دستگاه عصبی پیرامونی
- عفونت
- تومورهای ستون فقرات،طناب نخاعی و اعصاب پیرامونی
- خونریزی‌های درون مغزی مانند خونریزی زیر عنکبوتیه، خونریزی های درون سلولی و بین بافتی
- برخی از انواع مقاومت به دارو در صرع .
روابط عمومی بیمارستان بوعلی تهران